De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) schat dat een op de zes mensen wereldwijd last heeft van eenzaamheid en dat eenzaamheid in verband wordt gebracht met 100 sterfgevallen per uur, wat neerkomt op meer dan 871.000 sterfgevallen per jaar.
Dit blijkt uit het eerste wereldrapport dat is gepubliceerd door de Commissie voor Sociale Verbondenheid van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Bovendien kunnen sterke sociale relaties volgens het document de gezondheid verbeteren en het leven verlengen.
“Onze commissie stelt een routekaart op voor hoe we een leven met meer verbondenheid kunnen opbouwen en benadrukt de ingrijpende gevolgen die dit kan hebben voor de gezondheid, het onderwijs en de economie”, aldus Vivek Murthy, medevoorzitter van de WHO-commissie voor sociale verbondenheid en voormalig chirurg-generaal van de Verenigde Staten.
De WHO definieert sociale verbondenheid als de manier waarop mensen met elkaar omgaan en op elkaar reageren. Eenzaamheid wordt omschreven als een pijnlijk gevoel dat voortkomt uit een kloof tussen gewenste en werkelijke sociale verbondenheid, terwijl sociaal isolement verwijst naar het objectieve gebrek aan voldoende sociale verbondenheid.
Het rapport laat zien dat eenzaamheid mensen van alle leeftijden treft, met name jongeren en mensen in landen met een laag en gemiddeld inkomen (LMIC). Tussen 17 en 21 procent van de 13- tot 29-jarigen gaf aan zich eenzaam te voelen, met de hoogste percentages onder jongeren. Ongeveer 24 procent van de mensen in lage-inkomenslanden gaf aan zich eenzaam te voelen, twee keer zoveel als in hoge-inkomenslanden (ongeveer 11%).
De WHO herinnert eraan dat sociale contacten de gezondheid gedurende het hele leven kunnen beschermen. Ze kunnen ontstekingen remmen, het risico op ernstige gezondheidsproblemen verminderen, de geestelijke gezondheid bevorderen en vroegtijdig overlijden voorkomen. Bovendien kunnen ze het sociale weefsel versterken en zo bijdragen tot gezondere, veiligere en welvarende gemeenschappen.
Omgekeerd waarschuwt de WHO dat eenzaamheid en sociaal isolement het risico op een beroerte, hartziekten, diabetes, cognitieve achteruitgang en vroegtijdig overlijden verhogen. Ook de geestelijke gezondheid wordt aangetast: mensen die zich eenzaam voelen, hebben twee keer zoveel kans op depressies. Eenzaamheid kan ook leiden tot angstgevoelens en gedachten aan zelfbeschadiging of zelfmoord.
De gevolgen strekken zich ook uit tot leren en werk. Jongeren die zich eenzaam voelen, hebben 22 procent meer kans op slechtere schoolresultaten. Volwassenen die zich eenzaam voelen, kunnen meer moeite hebben om een baan te vinden of te behouden en verdienen in de loop van de tijd mogelijk minder. Op gemeenschapsniveau ondermijnt eenzaamheid de sociale cohesie en veroorzaakt het miljarden aan kosten door productiviteitsverlies en gezondheidszorguitgaven.
Het WHO-rapport schetst een routekaart voor wereldwijde maatregelen die zich concentreert op vijf sleutelgebieden: beleid, onderzoek, interventies, verbeterde meting (inclusief de ontwikkeling van een wereldwijde index voor sociale verbondenheid) en publieke betrokkenheid om sociale normen te veranderen en een wereldwijde beweging voor sociale verbondenheid te versterken.
Oplossingen om eenzaamheid en sociaal isolement te verminderen zijn er op verschillende niveaus – nationaal, gemeentelijk en individueel – en variëren van bewustmaking en wijziging van nationaal beleid tot versterking van de sociale infrastructuur (bijv. parken, bibliotheken, cafés) en het aanbieden van psychologische interventies.
In dit verband wijst de WHO erop dat de meeste mensen weten wat het betekent om zich eenzaam te voelen. Bovendien is zij van mening dat “iedereen met eenvoudige, alledaagse maatregelen een verschil kan maken, bijvoorbeeld door een vriend in nood een helpende hand te bieden, zijn mobiele telefoon weg te leggen om zich volledig op het gesprek te concentreren, een buurman te groeten, zich aan te sluiten bij een lokale groep of vrijwilligerswerk te doen. Bij ernstigere problemen is het belangrijk om informatie in te winnen over hulp en diensten voor mensen die zich eenzaam voelen.”
Volgens de WHO zijn de kosten van sociaal isolement en eenzaamheid hoog, maar zijn de voordelen van sociale contacten groot. Met de publicatie van het rapport roept de WHO alle lidstaten, gemeenten en mensen op om sociale contacten tot een prioriteit van de volksgezondheid te maken.
Bron: agentschappen
